In Nederland worstelen ongeveer 1,3 miljoen mensen met post-COVID klachten. Van deze groep ervaart ongeveer 100.000 mensen ernstige beperkingen, vaak door PEM (post-exertionele malaise). Deze aandoening veroorzaakt extreme vermoeidheid en ziekteverschijnselen na inspanning, door een verminderd vermogen van het lichaam om energie te genereren.
Recent onderzoek toont aan dat de spieren niet genoeg energie kunnen aanmaken, wat leidt tot een overbelasting van het energie-systeem en een afweerreactie. Dit resulteert in verminderde inspanningscapaciteit en vertraagd herstel na inspanning.
De vereniging van sportgeneeskunde onderscheidt drie fasen in het herstelproces van fysieke fitheid bij post-COVID klachten:
- Balans en ademhaling: In deze fase is het belangrijk om dagelijkse activiteiten en rust in balans te brengen, met hulp van ergotherapeuten. Ademhalingsoefeningen spelen ook een belangrijke rol om het lichaam tot rust te brengen.
- Verbeteren van belastbaarheid: Zodra er sprake is van structureel herstel, begint fase twee, gericht op het versterken van het lichaam’s vermogen om energie te genereren. Aerobe duurtraining onder de aerobe drempel wordt aangeraden, wat helpt bij het verbeteren van het energie-opwekkend vermogen van het lichaam.
- Intensievere training: Als het aerobe systeem verbetert, wat te merken is aan een lagere rusthartslag en beter herstel na inspanning, wordt de training geïntensiveerd. Dit is de laatste fase richting volledig herstel.
Een inspanningstest kan helpen bij het bepalen van de juiste trainingsintensiteit. Het doel is om uiteindelijk terug te keren naar het oude niveau van fysieke fitheid.
Bronnen:
“VSG advies medisch specialistische beweegzorg post covid, herstel fysieke fitheid” door Marieke van Vessem (11-2022)
“Muscle abnormalities worsen after post-exertional malaise in long covid” door Brent Appelman (01-2024)